Van điện từ là thiết bị thông dụng trong đời sống của chúng ta hiện nay, hầu hết trong các hệ thống thủy lực và khí nén thủy lực đều sử dụng loại van này. Bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn về khái niệm van điện từ là gì, cấu tạo và nguyên lý của van điện từ.
Tìm hiểu về van điện từ là gì
Van điện từ là gì? Van điện từ ở các nước phương Tây còn được gọi với cái tên gọi khác đó là solenoid valve. Đây là một thiết bị cơ điện, được sử dụng để kiểm soát dòng chảy chất khí hoặc lỏng dựa vào nguyên lý chặn đóng – mở do lực tác động của cuộn dây điện từ.
Thiết kế của các loại van điện từ khí nén có cơ chế đóng mở nhanh, độ bền cao, hoạt động ổn định, tốn ít năng lượng. Hơn nữa, van cũng có thiết kế nhỏ gọn, cấu tạo lại vô cùng đơn giản nên rất được ưa chuộng trong nhiều ngành nghề. Nhiệm vụ hết sức quan trọng và cần thiết của van điện từ đó là đóng, mở, trộn lẫn, phân chia dầu thủy lực từ bơm thủy lực hoặc khí nén từ máy nén khí.
Dựa vào cấu tạo và hệ thống mà các loại van áp dụng, người ta sẽ đặt những cái tên phù hợp như: van điện từ khí nén, van điện từ hệ thống khí nén, van điện từ nước, van điện từ hệ thống điều hòa,… còn nếu trường hợp van có thể tự động đóng/mở, người ta sẽ gọi chúng là van điện từ tự động.
Cấu tạo van điện từ có gì đặc biệt?
Van điện từ là thiết bị hoạt động điện cơ, chúng được vận hành và điều chỉnh bởi dòng điện thông qua tác dụng lực của điện từ. Van điện từ có khá nhiều loại, vì thế tùy theo yêu cầu kỹ thuật của mỗi van như tính chất, nhiệt độ của chất lỏng hoặc khí mà cấu tạo của chúng cũng khác nhau.
Thông thường có 2 loại van đó là van điện từ 2 cửa và 3 cửa. Nếu đó là van 2 cửa, cửa vào và cửa ra sẽ thay phiên nhau đóng – mở, nghĩa là nếu cửa này mở thì bên kia sẽ đóng lại. Nếu đó là van 3 cửa, 2 cửa ra sẽ thay phiên nhau đóng mở giúp cho van hoạt động tốt nhất. Ở các hệ thống thiết kế máy phức tạp, chúng ta có thể sử dụng nhiều van điện từ ghép lại với nhau theo nguyên tắc thích hợp nhất.
Dưới đây bản vẽ kĩ thuật sẽ giúp bạn hình dung rõ nét hơn cấu tạo cơ bản của van điện từ:
Bản vẽ kĩ thuật van điện từ
Bản vẽ kỹ thuật van điện từ
Chú thích:
- Thân van: Thân van được làm bằng đồng hoặc inox, nhựa…
- Môi chất: khí hoặc chất lỏng
- Ống rỗng (lưu chất chưa qua)
- Vỏ ngoài cuộn hít (giúp bảo vệ cuộn điện)
- Cuộn từ (cuộn dây từ)
- Dây điện được nối kết với nguồn điện bên ngoài
- Trục van làm kín
- Lò xo
- Khe hở để lưu chất đi qua
Về cơ bản, van điện từ hoạt động theo 1 nguyên lý chung như sau: Có 1 cuộn điện, trong đó sẽ có 1 lõi sắt và 1 lò so nén vào lõi sắt. Lõi sắt này lại tỳ lên đầu 1 giăng bằng cao su. Nếu không có điện thì lò so ép vào lõi sắt, van sẽ ở trạng thái đóng. Khi được tiếp điện, cuộn dây sinh từ trường sẽ tác động làm hút lõi sắt ra, từ trường này có một lực đủ mạnh để thắng được lò so và làm cho van mở ra.